Nasze myślenie o ruchu i ćwiczeniach fizycznych zmienia się wraz z wiekiem. Przekraczając pewną jego granicę, zaczynamy podchodzić do nich zadaniowo. Praca z dziećmi wymaga jednak powrotu do dawnych nawyków i przyzwyczajeń, kiedy to celem wciąż jeszcze była dobra zabawa. Nakłonienie dziecka do współpracy w czasie zajęć, w tym lekcji wf, w kategoriach podejmowania wyzwań i dążenia do realizacji określonych założeń programowych z gruntu skazane jest na niepowodzenie.
Prawidłowe przygotowanie malucha do intensywnie spędzonego czasu na boisku, w hali sportowej czy na świeżym powietrzu wymaga zrozumienia, że celem nie jest ramowa praca. Na tym etapie liczy się stworzenie warunków, w których dziecko, czując się w pełni swobodnie, zechce zaangażować się w ćwiczenia, otworzy na stawiane przed nim wyzwania, chętniej zintegruje z grupą, a przede wszystkim będzie dobrze bawić. Nie sposób bez większego wysiłku zadbać o zdrowie i zwiększyć możliwości ruchowe. Można jednak zadbać o to, aby wychowanie fizyczne kojarzyło się z czymś więcej niż biegiem na ocenę.
Nowe bodźce, które zachęcą do aktywności fizycznej – kreatywność w pracy z dziećmi
Możliwość efektywnego wykorzystania energii kumulowanej w czasie nauki oraz przesiadywania przy laptopach i smartfonach ma teraz większe znaczenie w prawidłowym rozwoju dziecka niż kiedykolwiek wcześniej. Brak łatwości w inicjowaniu zabaw ruchowych na podwórku czy ograniczona samodzielność sprawiają, że wiele maluchów w ogóle nie podejmuje wysiłku fizycznego.
Kreatywnie przygotowana, zabawowa forma rozgrzewki to dobry sposób, aby zachęcić dzieci do sportu. Ważne jednak, aby nowe bodźce nie tylko pobudziły młody organizm do pracy w sposób bezpieczny i kontrolowany, sprzyjały rozgrzaniu mięśni, lecz także pozytywnie motywowały do działania. Prawidłowa rozgrzewka z elementami gier ruchowych daje też szansę na integrację obcych środowisk w duchu wzajemnego wsparcia i współpracy.
Zestaw ćwiczeń etap 1 – „Do zabawy! Gotowi? Start!”
Dawne plany rozgrzewki na wf, które polegały na synchronicznym maszerowaniu wzdłuż boiska i skłanianiu się w przód lub na boki warto odłożyć na bok. Sekwencje typu bieg na wyścigi ze zgięciami tułowia czy trucht w miejscu z wymachami ramion można zastąpić ciekawymi sekwencjami ćwiczeń na start. Te podwyższą tętno, pobudzą układ oddechowy i nerwowy, a także poprawią mobilność stawów przedszkolaków i starszych dzieci. Zadania ogólnorozwojowe, angażujące wiele partii mięśni w sposób zrównoważony, naprawdę nie muszą być nudne — berek z łapaniem zombie, rozgrzewające zabawy taneczne, niekonwencjonalne gry z wykorzystaniem piłki — dla każdej grupy wiekowej znajdzie się coś dobrego.
Dla mniejszych dzieci, które niekoniecznie jeszcze lubią biegać, dobrze sprawdzi się gimnastyczny wariant muzyczny, w którym odpowiednio dobrana piosenka sugeruje kolejne zachowania np. naprzemienne wyskoki i przysiady, wyścigi na czworakach, wkręcanie żarówek lub zbieranie grzybków. Każda z tych zabaw zyskuje podwójne znaczenie: fizyczne oraz psychospołeczne, nie jest monotonna ani zbyt męcząca. Starszym dzieciom można zaproponować autorski tor wyzwań, zaplanowany podobnie jak w popularnych programach rozrywkowych, z wykorzystaniem możliwości przestrzennych, elementów stałych oraz dostępnych akcesoriów. Jego elementami ruchowymi mogą być: podnoszenie ciężarów, bieg tyłem czy sprint pomiędzy stacjami, który skutecznie rozgrzeje mięśnie i stawy.
Etap 2 – ćwiczenia stacjonarne: obserwacja, naśladowanie, orientacja
Równie efektywną, co zabawną formą rozgrzewki dla dzieci będzie zabawa orientacyjno-porządkowa w naśladowanie. Pomoże rozgrzać określone partie mięśni, ale też wymusi zwiększenie koncentracji. Zadania najlepiej wykonywać w kole, ponieważ wtedy dzieci mają szansę nie tylko obserwować prowadzącego, ale też siebie nawzajem. W tym przypadku ćwiczenia na rozgrzewkę na wf nie budzą niezdrowego ducha rywalizacji, ale pozwalają maluchom nabrać dystansu do własnych omyłek.
Ideą zabawy jest wydawanie poleceń, jakie ćwiczenie wykonujemy i jednoczesne wykonywanie zupełnie innego zadania. W efekcie prowadzi to do wystąpienia przezabawnych błędów w gronie naśladowców, co rozśmiesza i zachęca do większego zaangażowania. Warto też urozmaicić program ćwiczeń poprawiających wydolność organizmu o zabawy bieżne, które trenują wytrzymałość lub zręczność. Rozgrzewka, która zawierać będzie ćwiczenia z elementami celowania, rzutów, skoków i podskoków, czołgania się czy skradania będzie lepszym rozwiązaniem niż monotonne krążenia ramion lub skłony zarówno dla najmłodszych dzieci, jak i dla młodzieży.
Rozgrzewka dla dzieci etap 3 – aktywne rozciąganie
Po paru minutach dynamiczne gry ruchowe oraz ćwiczenia stacjonarne należy umiejętnie uzupełnić elementami rozciągającymi. Niezbędne jest zachowanie optymalnego czasu pracy mięśni, aby zostały dostatecznie rozgrzane, a późniejsze zwiększanie ich elastyczności okazało się skuteczne. W czasie intensywnego rozwoju dzieci, prosta gimnastyka i ćwiczenia rozciągające mogą skutecznie zmniejszyć ryzyko kontuzji podczas różnych zadań sportowych. Jednocześnie sprzyjają one ograniczeniu dolegliwości związanych z bólem wzrostowym, skupiającym się w okolicach pięt czy kolan.
Na początek warto wprowadzić wypady raz na jedną raz na drugą nogę w chodzie, a także skłony ciała do boku w obu pozycjach z dodatkowym wyzwaniem np. dotknięciem głowy sąsiada w kole. Ciekawym pomysłem są ćwiczenia przy ścianie na rozciągnięcie tyłu ud, przywodzicieli, a także łydek np. w kontekście grupowego „przepychania ściany”. Na tym etapie trener może rozważyć też zabawę z elementami równowagi, np. w czasie której dzieci przemieszczają się po obwodzie koła, trzymając swoich sąsiadów za kolana, kostki czy pięty. Uelastycznienie mięśni, ścięgien i więzadeł oraz poprawa miękkości poruszania się pozwoli zwiększyć wydajność organizmu przed rozpoczęciem docelowych zabaw.
Dziecięca rozgrzewka ogólnorozwojowa na medal – liczy się plan, który przekona najmłodszych, że sport jest „fajny”
Prawidłowo zaplanowana rozgrzewka podczas lekcji wf lub zajęć dodatkowych powinna trwać nie mniej niż 7-10 minut. Czas nie jest tu jednak kluczowy. Istotą właściwego pobudzenia organizmu jest umiejętne dobranie zadań oraz stworzenie warunków, w których dzieci chętnie się ich podejmą. Zachowanie dwuetapowego „rozkładu jazdy”, wykorzystanie gier na orientację, naśladownictwa z elementami humorystycznymi oraz rywalizacji z prowadzącym pozwoli efektywnie przygotować organizm do treningu właściwego.
Ważne, aby charakter wybranych zabaw był zgodny z lubianymi przez dzieciaki formami aktywności. Rozgrzewka dla dziecka to czas i miejsce na inicjatywę, wykorzystanie posiadanych umiejętności: szybkości, siły, odwagi, sprytu, na dobre skojarzenia oraz indywidualną ekspresję. Zapewnienie swobody oraz pobudzenie fantazji maluchów, a przy tym unikanie schematów będzie najlepszą zachętą do działania, które w tle ma aktywne dbanie o zdrowie.
Może Cię także zainteresować:
- Ćwiczenia z piłką dla dzieci – trening w formie zabawy
- Rozgrzewka na WF – ćwiczenia i prawidłowa technika
- Ćwiczenia na brzuch dla dziecka – proste ćwiczenia dla osób w każdym wieku
- Rozgrzewka ogólnorozwojowa przed treningiem – przykładowy zestaw ćwiczeń w rozgrzewce ogólnorozwojowej!
- Rozgrzewka przed treningiem – zastosuj prawidłowy schemat ćwiczeń
- Rozgrzewka przed bieganiem – jak się rozgrzać i dlaczego jest to ważne
- Rozgrzewka przed treningiem – jakie ćwiczenia przed treningiem na dobrą rozgrzewkę?